Oda là gì? Đặc điểm, ưu điểm và nhược điểm của nguồn vốn ODA

Vốn ODA là một trong những khoản vay nước ngoài đóng góp rất lớn cho sự phát triển của các quốc gia nghèo, các quốc gia đang phát triển. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ tới các bạn Oda là gì? Đặc điểm, ưu điểm & nhược điểm của nguồn vốn ODA

Oda là gì?

Hỗ trợ phát triển chính thức (hay ODA, viết tắt của cụm từ Official Development Assistance), là một hình thức đầu tư nước ngoài. Gọi là Hỗ trợ vì các khoản đầu tư này thường là các khoản cho vay không lãi suất hoặc lãi suất thấp với thời gian vay dài. Đôi khi còn gọi là viện trợ. Gọi là phát triển vì mục tiêu danh nghĩa của các khoản đầu tư này là phát triển kinh tế và nâng cao phúc lợi ở nước được đầu tư. Gọi là chính thức, vì nó thường là cho Nhà nước vay.

Nói một cách khác, vốn ODA là nguồn tiền mà chính phủ, các cơ quan chính thức của các nước hoặc các tổ chức phi chính phủ, quốc tế cho các nước đang phát triển, kém phát triển vay để phát triển kinh tế – xã hội. Việt Nam là nước nhận nhiều nguồn viện trợ ODA từ các quốc gia đang phát triển, nhiều nhất là Nhật Bản.

Đặc điểm của nguồn vốn ODA

Nguồn vốn hợp tác phát triển

ODA là một hình thức hợp tác khác giữa chính phủ các nước phát triển, tổ chức quốc tế với các nước đang phát triển hoặc chậm phát triển. Đây là các khoản viện trợ không hoàn lại hoặc có chính sách vay với điều kiện ưu đãi.

Bên cạnh việc cho vay các khoản vay ưu đãi, bệnh viện trợ sẽ thực hiện cung cấp hàng hóa, chuyển giao khoa học kỹ thuật, mang đến các dịch vụ khác… Bên nhận viện trợ phải có trách nhiệm sử dụng nguồn vốn vào các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, xây dựng cơ sở hạ tầng,…tạo điều kiện phát triển kinh tế, nâng cao đời sống người dân.

Nguồn vốn có nhiều ưu đãi

Các khoản vay ODA có mức lãi suất rất thấp, chỉ dao động từ một vài phần trăm, nếu là ngân hàng toàn cầu thì khoản vay 0% một năm. nNhằm mục đích hỗ trợ các quốc gia đang phát triển và kém phát triển, ODA có tính ưu đãi hơn bất kỳ một nguồn vốn nào khác, phải kể đến đấy là: thời hạn vay dài trên 30 năm gắn với mức lãi suất tín dụng thấp, thời gian ân hạn tương đối dài,…

Đi kèm một vài điều kiện ràng buộc

Các nước viện trợ vốn ODA đều có những chính sách, quy định ràng buộc khác nhau với nước tiếp nhận. Các nước viện trợ vừa muốn đạt ảnh hưởng về chính trị, vừa muốn mang lại lợi nhuận cho chính mình,…Bởi thế mà những khoản ODA bao giờ cũng có những điều kiện nhất định về kinh tế, chính trị hay khu vực địa lý.

Xem thêm: Chi phí vốn là gì? Ý nghĩa của chi phí vốn trong kinh doanh

Phân loại vốn ODA

Vốn hợp tác phát triển chính thức gồm có: vốn hợp tác phát triển chính thức ràng buộc (chi tại nước viện trợ); vốn hợp tác phát triển chính thức không ràng buộc (chỉ ở bất kì nước nào); vốn hợp tác phát triển chính thức ràng buộc một phần (một phần chi ở nước viện trợ, phần khác chỉ ở bất kì nơi nào).

Vốn hợp tác phát triển chính thức phân loại theo góc độ “vay – trả” gồm có: viện trợ không hoàn lại; viện trợ hỗn hợp; viện trợ có hoàn lại.

Viện trợ không hoàn lại

Đây là hình thức vay vốn mà nước vay không phải hoàn trả lại. Mục đích nguồn vốn này sẽ được dùng để thực hiện các dự án cho nước vay theo thỏa thuận của 2 nước với điều kiện đó là các nhà thầu dự án sẽ do bên cho vay đảm nhận. Nhưng mà có thể xem viện trợ không hoàn lại như một thu nhập ngân sách của nhà nước. Được cấp phát lại theo nhu cầu phát triển kinh tế xã hội của quốc gia.

Viện trợ có hoàn lại

Vay vốn với một lãi suất ưu đãi và một thời gian trả nợ phù hợp. Tín dụng ưu đãi chiếm một tỉ trọng lớn trong nguồn vốn ban đầu ODA trên toàn cầu. Nó không được sử dụng cho mục đích xã hội, môi trường. Mà thường được sử dụng cho các dự án về cơ sở hạ tầng thuộc các lĩnh vực giao thông vận tải, nông nghiệp, thủy lợi, năng lượng…Làm nền tảng vững chắc cho ổn định và tăng trưởng kinh tế. Các điều kiện ưu đãi bao gồm:

· Lãi suất thấp

· Thời gian trả nợ dài

· Có khoảng thời gian không trả lãi hoặc trả nợ.

Vốn ODA hỗn hợp

Là loại ODA kết hợp hai dạng trên, bao gồm một phần không hoàn lại và tín dụng ưu đãi.

Xem thêm: Vốn chủ sở hữu là gì? Điều bạn cần chú ý

Ưu & nhược điểm của nguồn vốn ODA

– Ưu điểm nguồn vốn ODA đối với nước đi vay:

+ Vốn ODA là nguồn vốn vay có lãi suất thấp, thường dưới 2%/ năm. Vì vậy đây là một nguồn vốn thiết yếu để phát triển kinh tế – xã hội cho các nước chậm và đang phát triển.

+ Thời gian cho vay dài, từ 25 – 40 năm; thời gian ân hạn cũng kéo dài từ 8 – 10 năm.

+ Trong nguồn vốn ban đầu vay ODA, ít nhất sẽ có 25% nguồn vốn không cần hoàn lại.

– Nhược điểm nguồn vốn ODA đối với nước đi vay:

+ Các nước giàu khi cho các nước vay vốn ODA đều có mục đích của họ: mở rộng thị trường, mở rộng những mối quan hệ cộng tác, theo đuổi mục tiêu chính trị, an ninh quốc phòng… VD, nước vay ODA sẽ phải dỡ bỏ dần hàng rào thuế quan đối với những mặt hàng của các nước cho vay.

+ Đi kèm với nguồn vốn vay ODA, các nước cho vay yêu cầu nước đi vay phải mua dòng thiết bị, thuê dịch vụ, nhân sự… của các cho vay với khoản chi khá cao.

+ Các nước cho vay ODA còn yêu cầu nước đi vay thực hiện các điều khoản thương mại mậu dịch đáng chú ý như nhập khẩu tối đa sản phẩm nào đó của họ.

+ Dưới hình thức nhà thầu hoặc hỗ trợ chuyên gia, nước cho vay ODA sẽ tham gia gián tiếp vào các dự án sử dụng nguồn vốn vay đó của nước đi vay. Như vậy, nước cho vay vừa được lợi nhiều mặt: được tiếng là nước viện trợ ODA, các doanh nghiệp của nước cho vay cũng được lợi khi hoạt động tại thị trường nước đi vay, được nhiều quyền lợi kinh tế, chính trị…

Xem thêm: Vay vốn kinh doanh là gì? Nên vay vốn kinh doanh ở đâu?

Qua bài viết trên, mình đã chia sẻ tới các bạn Oda là gì? Đặc điểm, ưu điểm và nhược điểm của nguồn vốn ODA. Hy vọng bài viết sẽ mang tới các bạn nhiều thông tin hữu ích. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!

Vũ Thơm – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo nguồn: (vieclamnhamay.vn, luanvan99.com,…)