Việc sử dụng pháp luật được thực hiện hàng ngày, tuy vậy không phải ai cũng hiểu rõ về định nghĩa này. Bài viết này sẽ sẻ chia tới các bjan về định nghĩa sử dụng pháp luật là gì? VD về sử dụng pháp luật. Cùng đọc thêm nhé!
Mục lục
Sử dụng pháp luật là gì?
Sử dụng pháp luật là hình thức các chủ thể thực hiện pháp luật sử dụng các quyền mà pháp luật cho phép. Đây là hình thức thực hiện pháp luật chủ động và tích cực bằng các hành vi cụ thể của các chủ thể quan hệ pháp luật.
Việc sử dụng pháp luật không mang tính bắt buộc thực hiện và dựa vào ý chí, sự lựa chọn của từng chủ thể do hình thức thực hiện pháp luật này là việc sử dụng các quyền năng pháp lý được pháp luật trao quyền, nên các chủ thể quan hệ pháp luật có quyền thực hiện hoặc không thực hiện các quyền của mình, pháp luật không bắt buộc các chủ thể phải thực hiện như hai hình thức tuân thủ pháp luật và chấp hành pháp luật.
Xem thêm: Vi phạm pháp luật là gì? Dấu hiệu của vi phạm pháp luật
Đặc điểm của pháp luật:
Chủ thể duy nhất có quyền ban hành pháp luật là Nhà nước
Ban hành ra được pháp luật thì phải trải qu rất nhiều các quy trình, thủ tục phức tạp với sự tham gia làm việc của rất là nhiều các chủ thể như các tổ chức, cá nhân, cơ quan Nhà nước để bảo đảm được nội dung của pháp luật luôn có tính chặt chẽ, khả năng áp dụng rộng lớn.
Pháp luật mang tính quy phạm phổ biến
Tính quy phạm phổ biến của pháp luật được thể hiện ở việc pháp luật được áp dụng rộng lớn cho toàn bộ mọi người trong xã hội mà không phải chỉ áp dụng riêng cho mỗi cá nhân hay tổ chức nào. Vì thế, mọi người trong xã hội cần tuân theo các quy định của pháp luật đã được ban hành.
Pháp luật được đảm bảo thực hiện bằng quyền lực Nhà nước
Do pháp luật là quy tắc ứng xử chung trong toàn xã hội nên được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng nhiều biện pháp, từ giáo dục, thuyết phục rồi đến cưỡng chế.
Ngoài nội dung thì pháp luật còn có sự khắn khít về mặt hình thức, được thể hiện dưới dạng văn bản
Hình thức thể hiện của pháp luật là các văn bản quy phạm pháp luật được nói rõ ràng, cụ thể chặt chẽ trong từng điều khoản để hạn chế việc hiểu sai dẫn đến việc lạm dụng pháp luật. Việc quy định cụ thể như vậy sẽ tạo cơ hội thuận lợi trong lúc thực hiện pháp luật của người dân cũng giống như việc áp dụng và giải quyết của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Xem thêm: Thi hành pháp luật là gì? Các hình thức pháp luật bạn cần biết
Ví dụ về sử dụng pháp luật
Ví dụ 1:
A và B là bạn làm ăn, do sự tranh chấp về lợi nhuận nên A đã xảy ra xô xát với B. A đã dùng chai bia gây ra thương tích cho B là dưới 11% với tội cố ý gây thương tích theo quy định tại khoản 1 Điều 134 Bộ Luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Sau khi hành vi đó xảy ra, hai bên đã thỏa thuận với nhau về việc bồi thường thiệt hại sức khỏe. B và gia đình đã ký cam kết không khiếu kiện, khiếu nại về hành vi trên của A do A đã bồi thường cho B.
Như vậy, trong tình huống trên, B mặc dù về mặt sức khỏe đã bị xâm phạm. Nhưng theo quy định của pháp luật, tội phạm trên sẽ được khởi tố theo yêu cầu của bị hại, nên B đã không sử dụng quyền yêu cầu khởi tố của mình theo đúng quy định của pháp luật. Đây là một ví dụ cho việc sử dụng pháp luật.
VD 2:
C thảo thuận với D về việc bán mảnh đất 200m2 thuộc quyền sử dụng của D. C và D ký một hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, có công chứng theo đúng quy định của pháp luật. Hai bên thỏa thuận, một khi làm xong thủ tục sang tên bên mua là C sẽ thanh toán nốt 300 triệu. Tuy nhiên, một khi làm xong thủ tục sang tên trên văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện. C là bên mua đã không thực hiện nghĩa vụ trả tiền theo đúng thỏa thuận. Do quyền và lợi ích của mình bị xâm phạm D đã khởi kiện ra tòa án để đòi số tiền trên.
Như vậy, VD này cho chúng ta thấy D đã sử dụng quyền của mình đối với vấn đề yêu cầu thanh toán. Lúc đó, theo đúng quy định của pháp luật D được quyền khởi kiện để yêu cầu C trả số tiền theo đúng thỏa thuận của hai bên.
Sự khác nhau giữa sử dụng pháp luật và áp dụng pháp luật:
| Tiêu chí | Sử dụng pháp luật | Áp dụng pháp luật |
| Chủ thể thực hiện | Mọi chủ thể được pháp luật cho phép | Cần có sự tham gia của cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền |
| Trường hợp phát sinh | Được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật | – Khi xảy ra tranh chấp về quyền và nghĩa vụ pháp lý giữa các bên tham gia vào quan hệ pháp luật mà các bên đó không tự giải quyết được. Ví dụ: Tranh chấp về quyền thừa kế, tranh chấp về hợp đồng,…– Khi cần áp dụng các cách thức làm cưỡng chế nhà đối với những chủ thể có hành vi vi phạm. Ví dụ: xử phạt người vi phạm luật an toàn giao thông, người có hành vi làm hàng giả,… – Trong một số quan hệ pháp luật mà nhà nước thấy thiết yếu phải tham gia để kiểm tra, giám sát hoạt động của các bên tham gia quan hệ đấy hoặc nhà nước xác nhận hiện hữu hay không tồn tại một số vụ việc, sự kiện thực tế. Ví dụ: công chứng hợp đồng mua bán nhà, toà tuyên bố một người mất tích, hủy bỏ quyết định tuyên bố một người đã chết,… – Khi những quyền và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể không mặc nhiên phát sinh hoặc chấm dứt nếu không có sự can thiệp của nhà nước. Ví dụ: đăng ký kết hôn |
| Thực chất | Được thể hiện dưới hình thức “hành vi hành động” và “hành vi không hành động” | Các chủ thể lựa chọn ứng xử những điều pháp luật cho phép. Đấy có thể là “hành vi hành động” hoặc “hành vi không hành động” tùy quy định pháp luật cho phép. |
| Hình thức thể hiện | Các quy phạm pháp luật thể hiện quyền và tự do pháp lý của chủ thể | Văn bản áp dụng pháp luật |
Xem thêm: Trách nhiệm pháp lý là gì? Đặc điểm trách nhiệm pháp lý
Qua bài viết trên, mình đã chia sẻ tới các bạn Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ về sử dụng pháp luật. Hy vọng bài viết sẽ mang tới các bạn nhiều thông tin hữu ích. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!
Vũ Thơm – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo nguồn: (hieuluat.vn, nganhangphapluat.lawnet.vn,…)
