Chỉ số p/e là gì? Trong kinh doanh thị trường chứng khoán, chỉ số P/E tên gọi khác như tỷ số P/E, Hệ số P/E, chỉ số PE… viết tắt của Price to Earning Ratio (PER).
Bài viết này, hoclamgiau.com.vn sẽ mang đến cho các bạn khái niêm về chỉ số p/e là gì? cùng tham khảo ngay sau đây nhé!
Chỉ số PE – P/E là gì?
Chỉ số P/E là viết tắt của Price to Earning Ratio (PER), một số tên gọi khác như tỷ số P/E, Hệ số P/E;
Chỉ số P/E là 1 trong các công cụ để định giá cổ phiếu khi đầu tư đầu tư và chứng khoán
Chỉ số P/E chính bằng số năm mà nhà đầu tư hòa vốn khi đầu tư vào công ty, nếu tiền lời không đổi.
Nhà đầu tư nổi tiếng coi trọng chỉ số P/E là John Neff…
Công thức tính chỉ số PE – P/E
Theo hình trên, ta có công thức:
P/E = Giá thị trường / EPS
Hay P/E = Vốn hóa doanh nghiệp / lời so với vốn sau thuế
Trong đó:
P = Price = Market Price: Giá thị trường tại thời điểm thanh toán giao dịch.
EPS = Earning Per Share: lợi nhuận ròng của một cổ phiếu
Công thức EPS: = (Lợi nhuận sau thuế – Cổ tức cổ phiếu ưu đãi) / Tổng số cổ phiếu thường đang lưu hành)
- P/E chỉ phát huy ý nghĩa nhất khi thỏa mãn về chỉ số EPS, do đó bạn đọc bài : EPS là gì? EPS bao nhiêu là tốt? (CỤ THỂ)
Ví dụ:
Nếu giá cổ phiếu của Vinamilk VNM bán trên chứng khoán là 150.000 đồng và thu nhập của mỗi cổ phiếu là 7.500đ thì chỉ số P/E sẽ là 20 ( =150.000 / 7.500), điều này có nghĩa là nhà đầu tư sẵn sàng trả 20 đồng cho mỗi 1 đồng tiền lãi của Vinamilk kiếm được trong 1 năm. Nếu Chỉ số P/E giảm xuống còn 10 có ý nghĩa là nhà đầu tư chỉ trả 10 đồng cho mỗi 1 đồng lãi đã trừ vốn.
Hiểu đơn giản: P/E = Số năm hòa vốn (Nếu tiền lời không đổi)
P/E là số liệu được tính toán dựa trên số liệu của 4 quý liên tiếp.
Nhà đầu tư nên phân biệt rõ hai loại P/E: loại lấy thu nhập bốn quí trước đó (gọi là trailing P/E) và loại dự báo nguồn thu bốn quí tiếp theo (gọi là forward P/E hay P/E dự phóng). Khi nói đơn giản P/E, thì nên hiểu là trailing P/E.
Ví dụ P/E của Vinamilk là 20, một con số khá hợp lý, nhưng nếu Vinamilk phát triển 30% vào năm sau, thì forward P/E của là 15.4, được đánh giá là khá rẻ.
Nếu bạn thắc mắc sử dụng chỉ số forward P/E hay trailing P/E sẽ tốt hơn, thì chẳng khác nào bạn hỏi quả cam và quả táo quả nào ngon hơn. Đó là câu trả lời chuẩn nhất đấy.
Ý nghĩa của chỉ số P/E, Chỉ số P/E nói lên điều gì?
Chỉ số P/E được hiểu là nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu tiền cho 1 đồng lời so với vốn.
Ý nghĩa của chỉ số P/E thấp:
- Cổ phiếu đang bị định giá thấp
- công ty đang gặp vấn đề (tài chính, kinh doanh…)
- doanh nghiệp xuất hiện tiền lời đột biến, do bán tài sản chẳng hạn
- công ty ở vùng đỉnh chu kỳ kinh doanh – cổ phiếu theo chu kỳ
Ý nghĩa của chỉ số P/E cao:
- Cổ phiếu đang định giá cao.
- Triển vọng công ty trong tương lai rất tốt.
- lời so với vốn ít nhưng mang tính tạm thời
- công ty ở vùng đáy chu kỳ bán hàng – cổ phiếu theo chu kỳ
Định giá cổ phiếu theo phương pháp P/E: Chỉ số P/E bao nhiêu là tốt và hợp lý?
Chỉ số P/E chỉ có tác dụng thực sự khi chúng ở cùng tình huống, điều kiện như nhau. Một số yếu tố ảnh hưởng đến P/E như tốc độ tăng trưởng, lợi thế cạnh tranh, độ an toàn hay hiểm họa về mặt tài chính, công việc kinh doanh, điều kiện vĩ mô như lạm phát, lãi suất, tốc độ phát triển GDP… của đất nước…
Khi các điều kiện bán hàng, tài chính, vĩ mô như nhau, thì chỉ số P/E càng thấp càng tốt.
Thực sự đánh giá chỉ số P/E như thế nào là tốt hay có lý là điều rất khó, tuy nhiên Ngọ cố gắng cụ thể hơn nữa, nếu bạn xem trọng P/E thì lưu ý vài góc độ sau:
- doanh nghiệp tăng trưởng nhanh hay không (nếu chỉ phát triển 5-7% mà P/E vẫn cao ngất ngưởng, chứng tỏ giá cổ phiếu quá cao);
- Chỉ số P/E của ngành nghề ra sao (so sánh P/E của một công ty điện lực với P/E của công ty kỹ thuật cao là điều vô nghĩa).
- Mức độ lạm phát, lãi suất trái phiếu như thế nào? Chỉ số P/E sẽ ngược chiều với 2 yếu tố này.
- Yếu tố nguy cơ của doanh nghiệp: như hiểm họa về tài chính như Nợ, hay rủi ro về kinh doanh: khả năng xâm nhập nghề, rủi ro về quản trị như sự trung thực…
- Đây có phải là doanh nghiệp theo chu kỳ không?
v.v…
mặc dù thế, nếu nhà đầu tư kinh doanh chứng khoán chỉ thuần về sử dụng P/E, Ngọ sẽ khuyến nghị nhà đầu tư chỉ nên xem xét các doanh nghiệp có P/E < 1/ Lãi suất ngân hàng.
Ví dụ: Lãi suất ngân hàng = 6.5%, thì khi đó P/E < 15.4 . Dẫu thế để an toàn, bạn có thế hạ xuống mức thấp hơn nữa, ví dụ P/E < 10 chẳng hạn.
Thông thường, P/E từ 5-12 là bình thường. Khi bạn mua cổ phiếu có chỉ số P/E cao trong điều kiện kinh tế nước ta hiện tại P/E > 15, bạn phải chắc rằng đây là công ty chất lượng tốt, hoặc bạn định giá cổ phiếu dựa trên phương pháp khác.
P/E cao thường mang tính hiểm họa hơn so với P/E thấp, (tất nhiên nếu bạn hiểu – dựa vào phần vừa viết trên, còn bạn lớ ngớ thì P/E thấp bạn vẫn chết như thường) P/E cao cũng thường gắn liền với những công ty tăng trưởng, P/E thấp là đặc tính thường thấy của cổ phiếu chất lượng.
Riêng bản thân Ngọ, quỹ Happy-Fund có nắm cả những cổ phiếu có chỉ số P/E rất cao P/E >20, và cả cổ phiếu cổ phiếu P/E khá thấp P/E < 7.0 để minh chứng về tính đa dạng của P/E.
Tham gia khóa huấn luyện đầu tư chất lượng của Ngọ, bạn sẽ hiểu được các cách định giá cổ phiếu, cách phối hợp các yếu tố để tìm cổ phiếu bị định giá thấp. Chắc rằng với một mức giá khá mềm được đào tạo và giảng dạy bởi người quản trị quỹ Happy-Fund
Đọc thêm:
- Cách định giá cổ phiếu dựa vào chiến lược cổ tưc
- Chỉ số P/B & cách định giá cổ phiếu hiệu quả
- giá trị thực dưới góc nhìn Warren Buffett & NĐT vĩ đại
Công thức định giá cổ phiếu theo phương pháp P/E
Ngọ bổ sung thêm công thức định giá cổ phiếu và các yếu tố cấu thành của chỉ số P/E, công thức cho doanh nghiệp tăng trưởng đều:
Công thức trên, ta nhận thấy các yếu tố hoàn toàn có thể tác động làm thay đổi chỉ số P/E như là:
- tỷ lệ tăng trưởng cổ tức – g
- tỷ lệ chi trả cổ tức – b
- Mức cổ tức được trả – DIV
- Tỷ suất sinh lợi đòi hỏi – r
Xem thêm bài viết tất tần tật về Cổ tức
ngoài ra, tỷ suất sinh lợi đòi hỏi r theo mô hình CAPM còn chịu ảnh hưởng của hệ số, tỷ suất sinh lợi thị trường rm, lãi suất phi rủi ro rf qua công thức:
r = rf + ( rm – rf )
Ngoài những yếu tố trên, còn có các yếu tố khác như: P/E toàn thị trường, P/E toàn ngành nghề, đòn bẩy tài chính và một số chỉ số tài chính khác như ROA, ROE, D/E, Nợ
Do đó nếu bạn thấy cổ phiếu có P/E thấp hơn đáng kể so với cách định giá cổ phiếu như trên, thì xin chúc mừng bạn!.
Ví dụ minh họa về chỉ số P/E
Chỉ số P/E của cổ phiếu Vinamilk
Nhận xét:
P/E của Vinamilk luôn duy trì ở mức cao trong 4 năm qua và cao hơn trung bình thị trường: 17.22, 15.73, 21.92, 21.5
Thực tế cũng chứng minh mua cổ phiếu Vinamilk có P/E cao, là một giá hời. Giá cổ phiếu Vinamilk luôn tăng trong suốt khung thời gian từ khi niêm yết đến giờ.
Ý nghĩa của chỉ số P/E cao của Vinamilk là: Triển vọng của Vinamilk trong tương lai rất tốt, do đó nhà đầu tư sẵn sàng trả đến hơn 20 đồng cho 1 đồng lời nhuận của Vinamilk
Chỉ số P/E của cổ phiếu ROS
Chỉ số P/E của cổ phiếu ROS ở mức cực cao nó đang bị thổi phồng
P/E của ROS: P/E = 245, điều đó biểu hiện, bạn chờ hơn 2 thế kỷ để thu hồi vốn của bản thân mình, hoặc là nhà đầu tư tin tưởng ROS là một Amazon tiếp theo.
Nếu quay lại mục ý nghĩa chỉ số P/E, bạn sẽ nhận ra ROS trong trường hợp này: Vượt quá xa so với giá trị thực. Nếu bạn nắm ROS lâu dài, bạn sẽ có 1 năng lực Tôn Ngộ Không là biến: Nhà lầu thành túp lều tranh.
Cập nhật: Hiện tại (3/2019) cổ phiếu ROS đã giảm hơn 5 lần so với khi viết bài này
6.3 Chỉ số P/E của Vinasun: (mã VNS)
P/E của VNS bé hơn 4.0, đây là chỉ số P/E rất thấp,
Ý nghĩa chỉ số P/E thấp của Vinasun (tại thời điểm tháng 10) bởi một trong 2 ý nghĩa chính:
- Nhà đầu tư đang nghĩ tương lai của Vinasun khá u ám, hiện Vinasun lợi nhuận đang sụp giảm mạnh, do đối mặt cạnh tranh với Uber và Grab, khi đó P/E sẽ tự động tăng cao lên lại, nên không phải là món hời, thậm chí là đắt.
- Vinasun đang bị định giá thấp, do nhà đầu tư đã quá phóng đại tương lai u ám, với nền tảng của Vinasun, và nó sẽ vẫn giữ được vị thế của mình ở mức chấp nhận được và xứng đáng với giá cao hơn.
Ngọ đưa ra 3 ví dụ trên nhằm mục đích: Đánh giá chỉ số P/E bao nhiêu là tốt và lý tưởng là không đơn giản và dễ dàng, nó không phải là con số cứng nhắc, mà còn phù thuộc nhiều yếu tố khác.
quan tâm khóa huấn luyện về phân tích cơ bản và đầu tư giá trị/tăng trưởng, Ngọ sẽ giúp đến khi bạn thuần thục, tại đây.
Các lưu ý về chỉ số P/E
P/E là một chỉ số đơn giản và rất đơn giản tính toán, cũng như công cụ định giá hiệu quả trong đầu tư, nhưng bạn cần vài lưu ý sau
- EPS có thể âm và P/E không có một ý nghĩa kinh tế khi mẫu số âm, do đó bạn phải sử dụng các ứng dụng định giá khác
- tiền lời dễ biến động, và dễ bóp méo do đó P/E cũng dễ biến động hay bóp méo => Nên đánh giá P/E qua thời gian dài từ 3-5 năm
Tổng kết:
- P/E = Giá thị trường / EPS (EPS: tiền lãi sau thuế của 1 cổ phiếu)
- P/E là số năm thu hồi vốn, nếu tiền lời không đổi, hay là số tiền bỏ ra cho 1 đồng lãi.
- Khi đánh giá chỉ số P/E cần chú ý về tốc độ phát triển, lợi thế cạnh tranh, lạm phát, độ rủi ro… Nếu tổng quan các yếu tố như nhau thì P/E thấp hơn sẽ tốt hơn.
- P/E cũng là chỉ số dễ bóp méo.
- Nên kết hợp chỉ số P/E với các tiêu chí đánh giá khác khi đầu tư vào công ty.
Phương Duy – Tổng hợp và Edit