Để phát triển kinh tế, xã hội, nhà nước sẽ có nhiều giai đoạn cần phải huy động nguồn vốn từ những tổ chức, cá nhân trong & ngoài nước. Những khoản vay đấy còn được nhắc đến với cái tên nợ công. Vậy để giúp các bạn hiểu một cách rõ ràng hơn nợ công là gì? Qua bài viết dưới đây, chúng tôi xin được thông tin đến các bạn về chủ đề này.
Nợ công là gì?
Nợ công là gì?
Nợ công hay thường được gọi là nợ đất nước, nợ chính phủ là tổng giá trị những khoản tiền mà chính phía quốc gia thuộc mọi cấp từ trung ương đến địa phương đi vay. Việc đi vay này với mục tiêu tài trợ cho những khoản thâm hụt của ngân sách hay có thể nói rằng nợ chính phủ là thâm hụt ngân sách lũy kế đến một thời điểm nào đấy. Để có thể hình dung quy mô của nợ chính phủ thì người ta sẽ thường đo xem khoản nợ này bằng bao nhiêu phần trăm so sánh với GDP tổng sản phẩm quốc nội.
Việc huy động nợ công với mục tiêu gì?
Mục đích của nợ công là sử dụng trong việc phát triển kinh tế – xã hội vì ích lợi chung: Những khoản vay nhà nước đã huy động được sử dụng cho mục tiêu chung của cả một đất nước mà không phải sử dụng riêng cho một cá nhân hay tổ chức nào. Vì như thế những khoản vay này cần phải được dùng một cách phù hợp nhằm phục vụ cho việc cân bằng ngân sách và phát triển kinh tế nước nhà.
Nợ công thường phát sinh bởi các cấp chính quyền chi tiêu (kể cả chi thường xuyên và chi đầu tư) mà dẫn đến việc thâm hụt ngân sách của chính phủ. Để có thể bù đắp các khoản thâm hụt ngân sách này và phòng tránh nguy cơ lạm phát cao thì các chính phủ phải đi vay từ những nguồn trong và ngoài nước mà không chọn phương án phát hành tiền.
Nợ công tạo điều kiện cho chính phủ tăng cường được nguồn vốn phát triển cơ sở hạ tầng & phát triển kinh tế – xã hội. Nợ công tận dụng được những nguồn tài chính nhàn rỗi của các tổ chức, cá nhân nội địa, cùng lúc đó cũng tận dụng được sự hỗ trợ từ nước ngoài & những tổ chức tài chính quốc tế.
2. Phân loại nợ công
2.1. Nợ Chính phủ
Nợ công là gì & nợ chính phủ được phân loại rõ ràng như sau:
+ Nợ do Chính phủ phát hành công cụ nợ;
+ Nợ do Chính phủ ký kết thỏa thuận vay trong nước, nước ngoài;
+ Nợ của ngân sách trung ương vay từ quỹ dự trữ tài chính của Nhà nước, ngân quỹ nhà nước, quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.
Hiện nay, Chính Phủ có 2 hình thức vay nợ là: Phát hành trái phiếu của Chính Phủ & hình thức vay trực tiếp.
- Phát hành trái phiếu của Chính Phủ
+ Mục đích: tiến hành phát hành trái phiếu với mục tiêu huy động ngân sách từ cộng đồng để sử dụng
+ Phát hành trái phiếu bao gồm: trái phiếu nội tệ & trái phiếu ngoại tệ, mỗi loại sẽ có các mức nguy cơ không giống nhau.
- Đối với vay trực tiếp
Bên cạnh hình thức vay bằng phát hành trái phiếu, Chính phủ có thể vay nợ trực tiếp từ Ngân hàng thương mại hay là các đất nước khác. Hình thức vay này được cho là có độ tín cậy tín dụng thấp & có năng lực chi phối những vấn đề khác trong chính trị.
Như vậy, nợ chính phủ là một trong những lại nợ công là gì.
2.2. Nợ được Chính phủ bảo lãnh
Một trong các kiểu nợ công là gì đấy là nợ được chính phủ bảo lãnh bao gồm:
+ Nợ của công ty được Chính phủ bảo lãnh;
+ Nợ của ngân hàng chính sách của Nhà nước được Chính phủ bảo lãnh.
2.3. Nợ chính quyền địa phương
Bên cạnh nợ chính phủ & nợ được chính phủ bảo lạnh thì nợ chính quyền địa phương cũng là một trong những loại nợ công là gì nhất định như sau:
+ Nợ do phát hành trái phiếu chính quyền địa phương;
+ Nợ do vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài;
+ Nợ của ngân sách địa phương vay từ ngân hàng chính sách của Nhà nước, quỹ dự trữ tài chính cấp tỉnh, ngân quỹ nhà nước & vay khác theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
Như vậy, dựa vào đối tượng rõ ràng mà phân loại nợ công là gì và được quy định cụ thể như thế nào theo quy định của pháp luật hiện hành.
Ảnh hưởng của nợ công đến phát triển nền kinh tế
Ảnh hưởng của nợ công đến phát triển nền kinh tế
Nợ công có những ảnh hưởng & chi phối rất lớn đối với một nền kinh tế. Do vậy chúng mang đến cả những lợi ích và tránh.
Lợi ích của nợ công
Bất kỳ một khoản tiền nào cũng sẽ mang lại những giá trị của nó và khi nhà nước chấp thuận vay tiền tức là đã xác định được rõ ràng phần ích lợi của khoản vay đấy mang tới đối với sự phát triển của đất nước.
- Nợ công làm gia tăng thêm nguồn tiềm lực cho nhà nước. Nợ công cũng làm tăng cường nguồn vốn phát triển cơ sở hạ tầng & tăng năng lực đầu tư vào đồng bộ của Nhà nước. Nếu có được chính sách huy động nợ công hợp lý thì nhu cầu về nguồn vốn sẽ từng bước được giải quyết để đầu tư vào cơ sở hạ tầng, từ đây giúp gia tăng được năng lực sản xuất cho nền kinh tế.
- Huy động nợ công sẽ góp một phần vào tận dụng được nguồn tiền nhàn rỗi trong dân. Vấn đề này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cho cả việc công lẫn việc tư.
- Nợ công sẽ tận dụng được những sự hỗ trợ từ nước ngoài & các tổ chức tài chính quốc tế. Tài trợ quốc tế là một trong những hoạt động kinh tế đối ngoại thiết yếu của những nước phát triển ước muốn tác động đến những đất nước nghèo, cũng như ước muốn quan hệ hợp tác kinh tế song phương.
Tác động tiêu cực của nợ công
Bên cạnh những lợi ích lớn mà nợ chính phủ đem đến thì chúng cũng có những ảnh hưởng không muốn đến nền kinh tế của một quốc gia.
Nợ công có năng lực trở thành loại nợ xấu hay không sẽ dựa vào khả năng quản lý tài chính của một quốc gia. Trách nhiệm hoàn trả số nợ công sẽ gây nên sức ép lớn đến những chính sách đầu tư nội địa và chính sách thuế…
Nguồn vay dồi dào nếu như không được quản lý 1 cách chặt chẽ thì rất dễ tạo nên nạn tham nhũng, gây thất thoát phung phí nguồn tài chính. Mỗi một hoạt động sử dụng nguồn vốn không mang lại hiệu quả đều có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như hiệu ứng domino hay nợ chồng nợ …
>>> Xem thêm: Đầu tư công là gì? Nguyên tắc quản lý đầu tư công
Khủng hoảng nợ công là gì?
Khủng hoảng nợ công chính là vấn đề về tài chính, kinh tế do quốc gia đấy mất năng lực trả những khoản nợ của chính phủ hoặc những khoản nợ do chính phủ bảo lãnh. Khủng hoảng nợ công bùng nổ khi chính phủ không thể giữ được những khoản nợ ở mức nguy hiểm đối với quy mô nền kinh tế và đồng thời nền kinh tế cũng đạt mức tăng trưởng thấp.
Các dấu hiệu thể hiện sự khủng hoảng nợ công:
– Lãi suất trái phiếu của Chính phủ sẽ tăng mạnh & việc phát hành trái phiếu cũng trở nên khó khăn hơn
– Nguồn ngân sách thâm hụt mạnh, nợ công vượt qua ngưỡng an toàn cho phép và chính phủ không có khả năng thanh toán những khoản nợ khi đến hạn.
– Hệ thống thiết chế, giám sát tài chính của quốc gia không thể theo kịp sự biến động của thị trường tài chính và tín dụng quốc tế
– Trạng thái thoái lui đầu tư và có nguy cơ xảy ra những cuộc đình công, biểu tình do lòng tin của các nhà đầu tư và người dân bị giảm sút hoặc không còn.
Kết
Trên đây chính là toàn bộ nội dung giới thiệu của bên chúng tôi về nợ công là gì. Trong lúc tìm hiểu nếu như quý khách hàng còn câu hỏi thắc mắc hay quan tâm & có nhu cầu dùng dịch vụ tìm hiểu về nợ công là gì thì hãy để lại comment bên dưới nhé !!
Nhật Minh – Tổng hợp và bổ sung
Nguồn: accgroup.vn, ftv.com.vn